Columns/Eten

Mythen, doodzonden en voedselstress

Bijna mijn hele leven heb ik gedacht dat een volkoren boterham met margarine en kaas hartstikke gezond was. Toch lees ik steeds vaker dat tarwe bijna vergif is. En margarine is helemaal een doodzonde; dan kan je net zo goed meteen je aorta plamuren. Dat bestaat slechts ten dienste van de portemonnee van Unilever & Co.

Kokosolie moeten we hebben. En roomboter. Want dat verzadigde vetten ongezond zijn is allang achterhaald, en vooral ‘propaganda van de farmaceutische industrie’ voor het gebruik van cholesterolverlagers, aldus de voedselgoeroes.

brood vergifOm een beetje verantwoorde voedselkeuzes te maken heb je zo onderhand een Ph.D. in de voedingskunde nodig. Want ook melk, kraanwater, tofu, en zelfs groente en fruit uit de supermarkt – want bespoten – blijken toch niet te zijn, wat een paar jaar geleden wel werd verondersteld. Zelfs de hiervoor compenserende vitaminepillen, blijken min of meer giftig te zijn, omdat er vaak teveel – of verkeerde – vitamines inzitten.

Los van dat dit gewoon ronduit irritant is, vraag ik me ook af welke mentale gevolgen deze gezondheidsmythen eigenlijk op ons hebben. Want zeg nou zelf: wat kan je tegenwoordig nog eten zonder je zorgen te maken over transvetten, glycemische indexen, omega 6, vrije radicalen en andere ongezondheden? Volgens mij kom je niet verder dan een dieet van ongebrande noten, biologische groente en fruit en gezuiverd water. Een menu waar ik persoonlijk niet direct van loop te watertanden. En wat dacht je van alle stress die deze kennis geeft? Al dat schuldgevoel? Omdat je eigenlijk gewoon niet meer weet of wat je eet nou wel ok is, of niet. Dat een zak chips achterover drukken ongezond is, ja dat wist ik wel.
Maar dat een boterham met pindakaas vrijwel gelijk staat aan een stuk appeltaart, daar schrik ik wel van. En dat zonnebloemolie – waar ik jarenlang uit gezonde overtuiging alles mee overgoot – ontstekingen bevordert, ook dat vind ik ronduit stom. Als dat waar is dus. Want wie zegt dat de voedselgoeroes gelijk hebben en niet gewoon hun eigen portemonnee willen vullen?

Hoort eten niet vooral een ontspannen en sociale aangelegenheid te zijn? Of is die insteek te hedonistisch? Gezond eten vind ik namelijk best belangrijk, maar waarschijnlijk is de stress die het kost om een gezonde keuze te maken ongezonder dan de gezonde onwetendheid van een ontspannen maaltijd. Een soort omgekeerd placebo-effect, laat maar zeggen. Jammer dat ik daar nu meteen een einde aan heb gemaakt met mijn gezemel.

NB: de bronnen in dit artikel verwijzen juist naar populaire media – in plaats van wetenschappelijke studies – omdat dit de informatiebronnen zijn die ons meestal confronteren worden met dergelijke (on)gezonde berichten.

7 thoughts on “Mythen, doodzonden en voedselstress

  1. Haha, je eindigt ook leuk met het woord gezemel. Zemelen is ook zo’n voedingsstof die ik aanbevolen kreeg van een huisarts in de jaren ’70.
    Steve Jobs, overleden aan alvleesklierkanker, bleek fruitariër te zijn; hij at uitsluitend fruit en noten. Toen een acteur, die de rol van Steve speelt, zich voorbereidde op diens levensverhaal at hij enkele maanden hetzelfde als Steve.
    Gevolg: onstoken alvleesklier……
    Wat mij betreft: eet van alles wat. Zoals de slogan al decennia luidt: “eet gevarieerd en matig.” Overdaad schaadt, zelfs van ‘gezonde’ voeding.
    Groet, AnnA

  2. De lees ik nu pas!super stuk!Ik ben sinds kort overgestapt op roomboter omdat ik inderdaad in verscheidene stukken las (en hoorde van syl) hoe ongezond halvarine is. Er blijken allemaal zware metalen in te zitten. Dat begrijp je toch niet?! die gasten van Campina lachen de ballen uit hun broek…

    Date: Mon, 10 Aug 2015 11:04:58 +0000 To: thessatoxopeus@hotmail.com

    • De Sloveene filosoof Slavoj Zizek concludeerde (Volkskrant artikel over alcoholvrij bier, 21-08-2015) hoe onze winkels vol liggen met paradoxen: koffie zonder cafeïne, bier zonder alcohol, suiker- en cafeïnevrije cola, roomijs zonder roon en suiker etc. Juist wat altijd de essentie vormde van het product is er uitgehaald, aldus Zizek. Wat overblijft is louter namaak, ‘een omhulsel van een leegte’.
      Ik eet al mijn hele leven zónder margarine en boter. Als kind vanaf ongeveer 6 jaar, lustte ik dat allemaal niet: boter, jus, crème, slagroom, melk, kaas enz. Van mijn moeder hoefde ik geen boter of jus te eten. Wél moest ik elke dag melk drinken, bluh. Achteraf (sinds 2008) weet ik dat mijn dunne darm het enzym lactase missen en dus de tweevoudige melksuike lactose (in al die producten die ik noemde) niet kan splitsen.
      Ik wil hiermee aangeven dat we verleerd zijn om ons eigen lichaam serieus te nemen! Al die halvarines zijn producten die doorgaans chemisch bewerkt zijn; (voor décafe wordt chloor gebruikt om de cafeine eruit te halen). In ‘suikervrije’ producten gaat doorgaans een kunstmatige gemaakte zoetstof. Wát is er mis met riet- en bietsuiker? Niets.
      Er is véél mis met onze ‘gewone’ kennis van voedsel en hoeveelheden. We leven volgens de wetten van de statistieken en lijstjes (voorlichtingsbureau van de voeding die nog steeds beweert dat je 7 boterhammen per dag moet eten als volwassene).
      Mijn idee is alsvolgt: plan een week en eet die gehele week alleen dát waar je je goed bij voelt. Eet 3x per dag en laat je lijf spreken. Heb ik écht nog honger, of dénk ik dat ik nog wel meer lust. Valt het eten goed? Wat drink ik erbij? Water, thee, suikerhoudende dranken, koffie, alcohol? Wát doet me goed? Wát niet? De gemiddelde Europeaan en noord-Amerikaan (uitzonderingen daargelaten vanwege armoede en ellende) gaat doorgaans niet dood van de honger; maar van ziektes als gevolg van overdaad = te véél eten. Terug naar de pure smaak van fruit en van groenten zónder dikke kaas- en roomsauzen of dressings uit pakjes (allemaal nagemaakte stoffen).
      Eet smakelijk en geniet! 🙂

  3. Ik ben ook zo een gezondheid freak… Ik denk dat het belangrijk is dat je verse maaltijden bereid, en inderdaad zoals Anna al verteld zonder kant en klare zakjes, pakjes enz.. To much e nummers to much synthetische troep! Ik prefereer Bio maar helaas is mijn budget niet in staat om deze te kopen.. Wat ik zelf doe is experimenteren hoe mijn lijf op bepaalde voeding reageert, ik eet sinds drie maanden gluten vrij en ik moet zeggen dat dit voor mij heel goed werkt… Als ik dan toch granen wil eten, wat ik zelden doe, prefereer ik spelt!

    • Als je geen bio-eten kunt kopen, ga dan eens naar een groentenwinkel die regionale groenten en fruit koopt. Dat is vaak ook minder massaal verbouwd, kost zelfs minder CO2 omdat de afstanden naar de klant veel korter zijn.
      En ik geloof niet altijd in biologisch; staat zo’n veld met groenten naast een terrein dat niet-biologisch teelt, tja…. weten de planten het verschil? 😉 Was het voedsel in de vorige eeuw dan allemaal slecht?
      Ik koop alle groenten en fruit bij een Turkse groentenwinkel en alles is zóveel beter én lekkerder dan van welke supermarkt (of de Groene Winkel) dan ook. Verder alles goed wassen voor gebruik -in een bakje zodat je minder water verspilt-.
      We eten weinig vlees en wát we eten dat koop ik bij een boerderij bij mij in de buurt. Zij slachten elke maand een koe of rund en hebben een mailinglist om dit kenbaar te maken. Zo nu en dan schrijf ik erop in; heerlijk. Stel je voor: lactosevrij vlees!
      Want let maar eens op alle suikers die in vlees én vleeswaren zitten, lactose, glucose (= vaak maissuiker), fructose enz.. Hoezo dat steeds meer mensen obesitas krijgen? Alles zit boordevol suiker; ook in veel brood wordt het gedaan (o.a. de gebrande caramel voor de ‘gezonde’ donkere kleur); het is tenslotte een goedkoop conserveringsmiddel…..

  4. Toen ik in Amsterdam woonde had ik de markt en inderdaad de Turkse winkel, grappig dat je het zegt, ik heb sinds vorige week besloten om de groente ook bij de Turkse winkel te kopen.. Vlees eet ik niet zoveel, maar de plaatselijke boer is inderdaad een goed idee… Erg he, al die suikers pfff

Geef een reactie op Thessa Toxopeus-Hermans Reactie annuleren